ม.ฮาร์วาร์ดยืนหนึ่ง! มหาวิทยาลัยสร้างชาติที่ดีที่สุดในโลกปี 2568-2569 จุฬาฯ และมหิดล ผงาดอันดับ 1-2 ของไทย ตอกย้ำเทรนด์การศึกษาโลกมุ่งพัฒนาทุนมนุษย์เพื่ออนาคตที่ยั่งยืน
สถาบันการสร้างชาตินานาชาติ (NBII) ผนึกกำลังกับสถาบันอนาคตศึกษาเพื่อการพัฒนา (IFD) และมูลนิธิศาสตราจารย์ ดร.เกรียงศักดิ์ เจริญวงศ์ศักดิ์ สร้างปรากฏการณ์สำคัญในวงการศึกษาโลก ด้วยการเปิดเผยผลการจัดอันดับมหาวิทยาลัยเพื่อการสร้างชาติ ประจำปี 2568-2569 ไม่ใช่เพียงแค่ความเป็นเลิศทางวิชาการ แต่มาจากเกณฑ์การประเมินที่ครอบคลุมมิติของการ "สร้างชาติ" อย่างแท้จริง
เกณฑ์การพิจารณาเน้นการพัฒนาทรัพยากรบุคคลให้ครบทุกด้าน ไม่ว่าจะเป็นการบ่มเพาะความเป็นเลิศทางวิชาการ การส่งเสริมให้มหาวิทยาลัยนำองค์ความรู้ที่ได้ไปพัฒนาสังคมอย่างเป็นรูปธรรม และที่สำคัญคือการปลูกฝังอุดมการณ์แห่งการ "เห็นแก่ประโยชน์ส่วนรวม" ให้เกิดขึ้นในหมู่บุคลากรและบัณฑิต นั่นหมายความว่า การศึกษาในยุคปัจจุบันและอนาคต ไม่ได้มุ่งเน้นแค่การผลิตผู้มีความรู้ความสามารถเฉพาะทาง แต่เป็นการสร้าง "ทุนมนุษย์" ที่มีคุณภาพ สามารถเป็นพลังขับเคลื่อนประเทศไปสู่อนาคตที่พึงประสงค์ได้อย่างยั่งยืน
การจัดอันดับมหาวิทยาลัยเพื่อการสร้างชาติครั้งนี้ซึ่งจัดเป็นปีที่ 4 โดยสถาบันการสร้างชาตินานาชาติ (Nation-Building Institute International หรือ NBII) ร่วมกับ สถาบันอนาคตศึกษาเพื่อการพัฒนา หรือ IFD และมูลนิธิศาสตราจารย์ ดร.เกรียงศักดิ์ เจริญวงศ์ศักดิ์ ได้จัดแถลงผลการจัดอันดับมหาวิทยาลัยเพื่อการสร้างชาติ ปี 2568-2569 จากมหาวิทยาลัยชั้นนำทั่วโลกกว่า 2,000 แห่ง จาก 114 ประเทศ เพื่อประเมินบทบาทในการพัฒนาความเชี่ยวชาญด้านองค์ความรู้ ปัญญา และความดีของบุคคลากรในมหาวิทยาลัยต่างๆ ในการประชุมใหญ่นานาชาติว่าด้วยการสร้างชาติ สุขสภาพ และสันติภาพ บนฐานคุณธรรม ประจำปี ภายใต้หัวข้อ “การสร้างชาติ สุขสภาพ และสันติภาพ ในโลกที่เต็มด้วยผู้สูงวัย” [The International Convention on Nation-Building, Wellness, and Peace upon Morality (ICNWP): "Nation-Building, Wellness, and Peace in the Ageing World"] ในระหว่างวันที่ 25-27 มิถุนายน 2568 ณ สถาบันการสร้างชาติ บางนา-ตราด ซึ่งมีผู้นำ ผู้บริหาร นักวิชาการ ผู้เชี่ยวชาญ และผู้สนใจจากทั่วโลกเข้าร่วมประชุมนับพันคน ทั้งในระบบออนไซต์และออนไลน์
โดยผลปรากฏว่า มหาวิทยาลัยฮาร์วาร์ด จากสหรัฐอเมริกา คว้าอันดับ 1 ของโลกไปครองด้วยคะแนน 94 จาก 100 คะแนน ขณะที่มหาวิทยาลัยชั้นนำของไทยอย่าง จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และมหาวิทยาลัยมหิดล คว้าอันดับ 1 และ 2 ของประเทศไทยตามลำดับ
การจัดอันดับที่แตกต่าง : มหาวิทยาลัยคือ "มดลูกคลอดประเทศ" การจัดอันดับมหาวิทยาลัยเพื่อการสร้างชาติในครั้งนี้มีความโดดเด่นและแตกต่างจากดัชนีของสำนักจัดอันดับอื่นๆ ภายใต้แนวคิดอันลึกซึ้งของ ศาสตราจารย์ ดร.เกรียงศักดิ์ เจริญวงศ์ศักดิ์ ประธานสถาบันการสร้างชาตินานาชาติ ที่มองว่า "มหาวิทยาลัย" ไม่ควรมุ่งเน้นเพียงความเป็นเลิศทางวิชาการเท่านั้น แต่ต้องเป็นเสมือน "มดลูกคลอดประเทศ" "สมองและแขนของสังคม" ในการสร้างทรัพยากรมนุษย์ระดับมันสมองให้มีคุณภาพสูงสุด มหาวิทยาลัยจึงต้องพัฒนาทั้งบุคลากรและบัณฑิตให้มี "ไตรภาวะ" ครบถ้วน ทั้งภาวะการนำ ภาวะบริหาร และภาวะคุณธรรม สร้างคนให้เห็นแก่ส่วนรวม ผลิตงานวิจัยที่ส่งผลกระทบต่อการกำหนดนโยบาย และช่วยเหลือผู้ขาดโอกาสทางการศึกษา
สำหรับเกณฑ์การประเมินที่ครอบคลุม : สร้างคนให้ครบทุกด้าน คณะผู้จัดทำได้ร่วมกันพัฒนา ดัชนีจัดอันดับมหาวิทยาลัยเพื่อการสร้างชาติ ขึ้นใหม่ โดยมีเกณฑ์การพิจารณาถึง 27 ตัวชี้วัด แบ่งออกเป็น 3 หมวด ที่ครอบคลุมการสร้างทรัพยากรบุคคลให้ครบทุกด้าน ไม่ว่าจะเป็นการพัฒนาความเป็นเลิศทางวิชาการ การนำองค์ความรู้ไปพัฒนาสังคม การมีอุดมการณ์เพื่อผู้อื่น การมีภาวะคุณธรรม การให้โอกาสแก่ผู้ขาดโอกาสในสังคม การผลิตบัณฑิตเพื่อรองรับความต้องการของประเทศ รวมถึงการสร้างความเข้มแข็งให้ชุมชน
ทั้งนี้ผลการจัดอันดับระดับโลกและระดับประเทศ ได้จัดอันดับมหาวิทยาลัยเพื่อการสร้างชาติ ประจำปี 2568-2569 จากมหาวิทยาลัยชั้นนำกว่า 2,000 แห่ง ใน 114 ประเทศทั่วโลก โดย 10 อันดับมหาวิทยาลัยเพื่อการสร้างชาติที่ดีที่สุดในโลก 10 มหาวิทยาลัยที่มีคะแนนสูงสุด (เต็ม = 100)
• อันดับ 1 : Harvard University ด้วยคะแนน 94 คะแนน
• อันดับ 2 : Massachusetts Institute of Technology (MIT) ด้วยคะแนน 93.8 คะแนน
• อันดับ 3: University of Californai, Berkeley ด้วยคะแนน 91.8 คะแนน
• อันดับ 4: University of Cambridge ด้วยคะแนน 90.4 คะแนน
• อันดับ 5: Stanford University ด้วยคะแนน 90 คะแนน
• อันดับ 6: Columbia University ด้วยคะแนน 87.1 คะแนน
• อันดับ 7: Princeton University ด้วยคะแนน 86.7 คะแนน
• อันดับ 8: University of Oxford ด้วยคะแนน 85.9 คะแนน
• อันดับ 9: Imperial College London ด้วยคะแนน 85.5 คะแนน
• อันดับ 10: ETH Zurich ด้วยคะแนน 85.4 คะแนน
ขณะที่การจัดอันดับมหาวิทยาลัยเพื่อการสร้างชาติ อยู่บน 3 หมวดหมู่ คือ 1) สร้างศักยภาพให้บุคลากร-นักศึกษา 2)สร้างอุดมการณ์และ 3)นำการเปลี่ยนแปลงที่ดีสู่สังคม อันดับมหาวิทยาลัยเพื่อการสร้างชาติที่ดีที่สุดในประเทศไทย:
• อันดับ 1 : จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ด้วยคะแนน 56.9 คะแนน
• อันดับ 2 : มหาวิทยาลัยมหิดล 53.7 คะแนน
• อันดับ 3 : มจร.ธนบุรี 47.6 คะแนน
• อันดับ 4 : มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ 45.2 คะแนน
• อันดับ 5 : มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ 42.8 คะแนน
“การจัดอันดับครั้งนี้ไม่ใช่แค่เรื่องตัวเลขหรือชื่อเสียง หากคือสัญญาณที่ชัดเจนว่า มหาวิทยาลัยไทยต้องก้าวให้ทันโลก เปลี่ยนบทบาทจากเพียงแหล่งเรียนรู้ มาเป็นกลไกสำคัญในการสร้างผู้นำ สร้างความรู้ และสร้างความดี เพื่อขับเคลื่อนประเทศอย่างยั่งยืน ถึงเวลาแล้วที่มหาวิทยาลัยไทยจะยืนหนึ่งในฐานะผู้ร่วมออกแบบอนาคตของชาติ ไม่ใช่เพียงผู้ผลิตบัณฑิตให้จบไปปีต่อปีเท่านั้น”ศ.ดร.เกรียงศักดิ์ กล่าว
9 กรกฏาคม 2568
